گرمایش مستقل یا مرکزی ( پکیج یا موتورخانه )

دکتر تاسیسات - ارائه کننده بهترین راهکارهای تاسیسات سرمایشی و گرمایشی - محمد حسن مهرابی

گرمایش مستقل یا مرکزی ( پکیج یا موتورخانه )

یکی از موضوعاتی که باعث  بحث و جدل های فراوان بین مهندسان تاسیسات بوده و هست ، بحث تاسیسات مرکزی و مستقل می باشد تا جایی که یک عده به طور تمام قد از تاسیسات مرکزی دفاع می کنند و یک طرفه به مزیت های سیستم مرکزی می پردازند ولی در مقابل به معایب سیستم های مرکزی  و مشکلاتی که برای مصرف کننده به بار می آورد و تایم طولانی تعمیر و از دسترس خارج بودن آن نمی پردازند

ما امروز می خواهیم تمام نقاط ضعف و قوت سیستم مستقل و مرکزی را بررسی کنیم و با پرهیز از کلی گویی ، یک بار برای همیشه به این سوال پاسخ روشن و دقیق بدهیم

رضا شاه چون بی سواد بود فقط ظاهر ماجرا را می دید و لذا فکر می کرد دلیل پیشرفت ترکیه و اروپا بی حجابی است حال آنکه دلیل پیشرفت آنها دانشگاه و حرکت علمی بود که از قضا این حرکت علمی توسط جماعتی از مسیحیان یا پیروان دیگر مذاهب انجام شده بود که بی حجاب هم بودند - رضا خان هم چون جماعتی بی حجاب را دید که به پیشرفت های بزرگ علمی رسیده بودند دستور داد چادر از سر زنان ایرانی بر کشند - قافل از اینکه ممکن بود جامعه ایرانی مسلمان یا بودایی هندی به پیشرفت می رسید - حال برای پیشرفت همه باید هندو یا مسلمان می شدند تا پیشرفت کنند؟؟؟

در حال حاظر هم همان عده بی سواد که از تبار رضا شاه هستند آمده اند و با توجیه اینکه کشورهای غربی به سمت تاسیسات مرکزی رفته اند می گویند ما هم باید در ایران تاسیسات مستقل را حذف کنیم و به سمت و سوی تاسیسات مرکزی حرکت کنیم

مشکل اصلی کشور ما در تمام عرصه ها این است که برای پیشرفت به تقلید کورکورانه از دیگر ملل می پردازیم بدون آنکه نفس عمل آنها را درک کنیم

در مقایسه تاسیسات ایران و کشورهای صنعتی و جهان اول همین بس که یک از اقوام که به سفر روسیه رفته بود میگفت آب گرم تمام شهروندان به صورت مرکزی تامین می شود و فکر می کرد کار آنها درست است - حال اینکه تامین آب گرم و گرمایش مرکزی شهری در روسیه دو دلیل عمده دارد - اول آنکه از گرمای تاسیسات هسته ای یا حتی بعضا زغال سنگ استفاه می کنند - همانطور که میدانید گرما بخش هدر رفت انرژی هسته ای است چون در سیتسم هسته ای مثل نیروگاه بوشهر و ... فقط برق آن را به عنوان خروجی در نظر می گیرند حال انکه گرمای حاصله هم می تواند به مصرف برسد - دلیل دوم این است که همه شهروندان به نوعی هزینه آب کردن برف خیابان ها را می دهند - یعنی یک جور رایانه که همه مردم شهر می دهند تا برف و یخ خیابان ها در سردترین روزهای سال آب شود

mohammad hasan, [۱۰.۰۱.۱۶ ۰۱:۵۶]
آب گرمی که به تک تک مصرف کننده ها می رسد از زیر خیابان های شهر رد می شود و در طول مسیر ابتدا خیابان ها را گرم می کند و سپس به مصرف کننده ها می رسد - ثانیا استفاده از موتورخانه های زغال سنگی به هیچ عنوان برای واحد های مسکونی مقدور نیست چون آلودگی و زحمت زیادی دارد و بدین ترتیب روسیه گرمایش محله ای و شهری را پیش گرفته است

mohammad hasan, [۱۰.۰۱.۱۶ ۰۲:۰۹]
برگردیم به کشور خودمان - با ذکر یک مثال سخنم را به پایان می رسانم :  ما در یک مجتمع 20 واحدی زندگی میکنیم که فقط 8 واحد آن مورد سکونت قرار گرفته است -در این مجتمع، آب و موتورخانه و هزینه گاز به صورت مشاع پرداخت می شود - نتیجه آنکه این 8 واحد بیش از 20 واحد معمولی آب مصرف می کنند تا جایی که تابستان امسال پس از اخطار های مکرر در رابطه مصرف بیش از حد آب ، می خواستند آب مجتمع را قطع کنند- مصرف گاز هم همیشه دو یا 3 برابر الگوی مصرف است چون تمام آن 20 واحد رادیاتورهایشان باز است که اگر ماهی یک بار از آنجا رد شدند ، منزلشان گرم گرم باشد - دمای تنظیمی رادیاتور ها همیشه روی 80 درجه است - چه روز باشد و چه شب و هوا چه سرد باشد و چه گرم - هربار که اعتراض می کنیم که حداقل دمای موتورخانه را کم کنید تا از گرما خفه نشویم با اعتراض شدید ساکنین رو به رو می شویم که می گویند داریم پول میدیم که استفاده کنید "شما ناراحتی پنجره را باز کن" "ما سردمون میشه"    موتورخانه این مجتمع از انواع متداول و قدیمی است - حالا شما بیایید با بهترین پکیج یا دیگ دنیا بازده را به 109 درصد اسمی برسانید - باز هم مصرف این مجتمع 2 تا 3 برابر الگوی مصرف خواهد بود - مشکل اینجاست که راندمان 109 درصدی پکیج های چگالشی با شور و شعف فراوان تبلیغ می شود (فقط 10 درصد بالاتر از راندمان پکیج های معمولی) ولی قافل از آنکه فقط با جدا کردن سیستم گرمایشی واحد های آپارتمانی می توان تا 70 درصد در مصرف سوخت صرفه جویی کرد - بگذریم از اینکه با استفاده از دیوارهای هبلکس با قطر 20 سانتیمتر و اندود گچ ورمیکس به همراه پنجره های 4 جداره می توان تا 70 درصد دیگر هم در مصرف سوخت صرفه جویی کرد - یعنی اگر مصرف مجتمع فوق را 100 واحد در نظر بگیریم می توان با جدا کردن سیستم گرمایشی واحد ها و عایق کاری مناسب می توان مصرف سوخت را 90 درصد کاهش داد!!!!!!!!!!!!

mohammad hasan, [۱۰.۰۱.۱۶ ۰۲:۱۴]
90 درصد از فرمول زیر به دست آمده است:

100-70=30%
100 مصرف کل
70 درصد صرفه جویی با جدا کردن واحد ها

---------------------------------------------------------------------------------

30 - 70% = 10%
از 30 واحد باقیمانده هم 70 درصد بخاطر عایق کاری کم کردیم و نهایتا مصرف مجتمع فوق به 10 واحد تقلیل یافت
---------------------------------------------------------------------------------در ادامه به نقل قول مستقیم از مخالفان و موافقان تاسیسات مستقل و مرکزی می پردازیم :

------------

موافق گرمایش مرکزی:

رئیس آزمایشگاه سوخت و احتراق سازمان پژوهش‌های علمی صنعتی ایران گفت: مبحث دودکش در ساختمان‌ها یک مبحث ایمنی و ذخیره انرژی است و متاسفانه در کشور علاوه بر اینکه ایمنی وسایل گرمایشی مورد توجه قرار نمی‌گیرد، شاهد هدررفت انرژی هم هستیم.

سهیلا خوشنویسان در همایش بهینه سازی مصرف انرژی افزود: تمام دنیا به سمت استفاده از سیستمهای متمرکز گرمایشی پیش می روند ولی متاسفانه ما در ایران به دنبال سیستمهای گرمایشی غیر متمرکز می رویم بطور مثال در کشورهای اسکاندیناوی برای کنترل بهتر مصرف سوخت آبهای گرم را در محلی تولید میکنند بعد برای مصرف کننده می فرستند.

وی افزود: در یک بررسی که انجام در رابطه با ۵ هزار موتور خانه انجام دادیم این نتیجه حاصل شد که چون موتورخانه ها در بیرون از ساختمان و و احد مسکونی قرار دارند، حتی اگر هم آلودگی داشته باشند ضرر وخطرش کمتر از سیستم های احتراقی است که در داخل ساختمان و واحد مسکونی نصب می شود.

خوشنویسان با اشاره به افزایش روز افزودن استفاده از پکیج در کشور گفت: سازندگان ساختمان و دست اندرکاران ساخت و ساز باید به رسالت خود درست عمل کنند یعنی در جایی که نیاز به موتورخانه است، موتورخانه ودر جایی که نیاز به پکیج است، پکیج نصب کنند اما متاسفانه شاهد هستیم جایگاه این دو بدرستی شناخته نشده است و مهندسان به جای اینکه یک سیستم سیستماتیک درست کنند و از آلودگی هوا کم کرده و محیط زیست رابهترکنند و در مصرف سوخت و انرژی هم صرفه جویی کنند، صرفا به دنبال یک راه حل آسانتر هستند.

وی ادامه داد: وقتی نام پکیج را می آوریم برای یک ساختمان ۴۰ طبقه یا ۴۰ واحدی از آن استقبال بیشتری میشود اما در کنار این باید دغدغه ها رابررسی کرد از جمله اینکه آیا ما معاینه فنی پکیج را داریم یا نه؟

به گفته وی، در کل دنیا تکنیسین هایی هستند به نام تکنیسین دودکش که کارشان معاینه فنی وسلامت دودکش است. خوشنویسان تصریح کرد: آیا بازدید از ساختمانی ۴۰ واحدی که در آن ۴۰ پکیج است صرفه اقتصادی و سهولت بیشتر دارد یا اینکه یک موتور خانه مرکزی داشته باشد و یک نفر را بفرستیم که کلیه موارد را چک کند.

وی افزود: ما با استفاده از پکیج نه تنها مرگ خاموش بلکه مرگ تدریجی را داریم و کم کم سونامی سرطان را داریم و طبق مقالات بهداشتی ۲۰درصد از ایرانیان دچار انواع مختلف سرطان میشوند. وی گفت: پکیج هوای زیادی را در اتاق مصرف می کند و کم کم باعث مرگ تدریجی افراد می شود. وی با اشاره به اینکه ما دو نوع مونوکسید کربن داریم گفت: یکی بر اثر هوای ناکافی است یکی بر اثر هوای خیلی زیاد است که از عوامل احتراق ناقص در منازل هستند.

وی با تاکید بر اینکه ما پاسدار محیط زیست خودمان هستیم گفت: باید این کار را انجام دهیم که اگر انجام ندهیم جنگ آب به وجود می آید در واقع همین کاهش نزولات جوی در اثر مصرف بی رویه سوخت است.

------------



مخالف بر حق گرمایش مرکزی

در رابطه با این گزارش:
1-در آن کشورهایی که ایشان اشاره کرده اند ابزار سنجش مصرف آب گرم وسرد بهداشتی و نیز انرژی مصرفی سرمایشی و گرمایشی واحدها بطور مستقل نصب واستفاده میشود،
در کشور ما استفاده از این ابزار رواج نداشته مخصوصا به صورت تایید شده قانونی، در همین حال حاضر آبفا صرفا کنتورهای آنالوگی را تایید کرده و قبول دارد که تنها قابلیت نصب قبل از پمپ تقویتی را دارد.
2-تجربه سالیان زیاد نشان میدهد از موثرترین ابزار کاهش مصرف انرژی و آب اندازه گیری مسقل آنها و پرداخت هزینه مصرف توسط مصرف کننده است.این در شرایط فعلی ایران که سخت در تنگنای کمبود آب و گاز است بسیار مهم است.در موتورخانه مرکزی تمام مصارف مشاع بوده ، وسایل اندازه گیری مصرف واحدها آنچنان که بتوان قانونا قبض مصرف گاز و آب بر اساس آنها صادر کرد وجود ندارد
3-ساخت وسازهای شخصی و عمرانی توسط بهره بردار ساخته نمیشود بلکه توسط سازندگان حقیقی و شرکتهای پیمانکاری که سود بیشنر انگیزه اکثریت آنها است انجام میشود.(اشتباه نشود من خودم بیش از بیست و پنج سال پیمانکار بوده وهستم)؛ در چنین ساخت وسازی عمدتا تهیه تجهیزات ارزانتر ازجمله دیگهای گرمایش مد نظر سازنده و پیمانکار است.
حال در نظر بگیرید که بیشتر تولیدات دیگهای حرارتی کشور بسیا رعقب مانده وبا راندمان پایین بوده موجب هدر رفت انرژی هم میباشند. در عین حال ظرفیت حرارتی دیگها صرفا با ادعای سازنده است.و هیچ دستگاه ذیصلاحی تا کنون نسبت به سنجش ظرفیت دیگهای حرارتی اقدام نکرده است
4-اینگونه اظهارات ناشی از همان مشکل همیشگی است : بررسی و تصمیم گیری صرفا در ادارات دولتی،روزی باید پذیرفت که در تصمیم  گیریها باید نظر جمیع دست اندر کاران از بخشهای دولتی،صنایع و بازرگانان ،مجریان و مشاوران را بطور واقعی دخالت داد

پکیج های روم سیل هوا را ازداخل واحد مصرف نکرده مستقیما از محیط بیرون استفاده کرده و دودکش استاندارد ی دارند.
حال مقررات بسیار محدود کننده شهرسازی و وضعیت ساخت وسازهای گوناگون که هیچ تناسبی با همان کشورهای اشاره شده ندارد هم مزید برعلت هستند.
در حال حاضر سیستم پکیج های فن دار و روم سیل پیشرفته و اندازه گیری ظرفیت حرارتی آنها در مرکز تحقیقات مسکن در حال انجام است
در پایان بررسی جامع از وضعیت طیفهای گوناگون ساختمان ها،محدودیت ها واولویت های کشور،و بسیاری پارامترهای دیگر با حضور کلیه افراد حقیقی وحقوقی دست اندر کار اعم از دولتی و خصوصی میتواند منجر به کد گذاری و توصیه سیستمهای بهینه برای انواع ساختمانها شده و همچنین نواقص وکمبودهایی که در بخش اجرا،تولید و واردات تجهیزات وجود دارد شناسایی و اقدام به رفع آنها شود